www.gilaniler.org Sitesine

http://www.gilaniler.org/

Kalender Çelebi (ALEVİ PİR VE ERENLERİ)

KALENDER ÇELEBİ

Hacı Bektaş Veli’nin torunlarından olan ve aynı zamanda Hacı Bektaş Dergahı’nda postnişin makamında (en yüksek makam) da bulunmuş olan Kalender Çelebi 1476 yılında doğmuştur.

Kalender Çelebi, oturduğu makamın gereklerini yerine getirerek ecdatlarının yolunda yürüyerek Alevi direniş tarihine geçmiştir. Kalender Çelebi, Osmalı saltanatının egemen olduğu, Anadolu’da yaşayan halkın başta Aleviler olmak üzere ağır baskılar altında yaşadığı dönemde düzenin değişmesi için tarihe geçmiş en büyük Alevi ayaklanmalarından birini gerçekleştirdi.

Ayaklanma Alevi tarihinde sıkça yaşanan bir durumdu. Çünkü baskının, dışlanmanın, horlanmanın, katliamların olduğu yerde mutlaka direniş de olur. İşte bütün bunlar Kalender Çelebi’nin önderlik ettiği ayaklanma sürecinde de mevcuttu.

Ayaklanma 1526’larda Kırşehir-Ankara bölgesinde başladı.

Ayaklanmaya önderlik eden Kalender Çelebi’nin yanında sayıları az olan ama itikatları, kararlılıkları kesin olan Alevi-Bektaşi topluluğu vardı. Kalender Çelebi, üstüne gönderilen Osmanlı askerini ardı ardına mağlup ediyordu. Bu mağlubiyetler Kalender Çelebi’nin ününü arttırıyordu. Ayaklanmaya katılanların sayısı artıyordu. Osmanlı devlet sisteminden rahatsız olan ne kadar kesim varsa, Kalender Çelebi’nin ayaklanmasına katılıyordu. Ayaklanmacıların sayısı bu katılanlarla 30-40 bin civarına ulaşıyor, kapsamı genişli yerde Maraş, Adana, Tarsus, Sivas bölgelerine kadar ulaşıyordu.

Osmanlı kumandanları, ayaklanmayı silahla bastıramayacaklarını anlayınca hilelere başvurdular. Ayaklanmaya katılan kesimleri iyi tahlil eden Osmanlı, onlara çeşitli vaatler vererek ayaklandırmadan vazgeçirdi. Bunun sonucunda Kalender Çelebi’nin yanında onunla başlayanlar kaldı. Bunların sayıları 3-4 bin civarındaydı.

Kalender Çelebi ve geride kalan taraftarları sonuna dek savaştılar. 1527 yılında Nurhak Dağında yapılan savaşta Kalender Çelebi şehit edildi. Başı gövdesinden kopartılarak İstanbul’a gönderildi.

Kalender Çelebi, mücadelesiyle Hacı Bektaş’a, İmam Hüseyin’e, Hz. Ali’ye bağlılığını göstermiş, aynı zamanda bir çoklarının aksine zalimin zulmüne boyun eğmeyerek Alevi yolunun iyi bir önderi olduğunu kanıtlamıştır.