* Gebe Kadınların Sigara Kullanımı Etkileyen
Faktörler ve Gebelikteki Zaralarına İlişkin Bilgileri
Sema DOĞU**, Ayla BERKİTEN ERGİN***
ÖZET
Amaç: Bu çalışma Kocaeli ilinde yaşayan gebe kadınlarda sigara kullanma durumunu,
anne/yenidoğan sağlığı üzerine etkilerini ve sigara kullanımının anksiyete ile ilişkisini
belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak planlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Örneklemi Kocaeli ilinde yaşayan, 20. gebelik haftası ve üzerindeki 250
gebe oluşturmuştur. Etik kurul onayı ve kurum izinleri alındıktan sonra çalışmaya başlanmıştır.
Herhangi bir sağlık sorunu olmayan (fiziksel, ruhsal ve obstetrik) evli, ve çalışmaya katılmayı
kabul eden gebeler çalışma kapsamına alınmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanmış
anket formu ve durumluluk kaygı envanteri (STAI) ile toplanmıştır. İstatisksel analizler ise;
SPSS 11.5 yazılım programında Ki-kare, Fisher Exact Ki-Kare (Kesin ki-kare) testi, Kruskal
Wallis H testi ve Spearman korelasyon analizleri kullanılarak yapılmıştır.
Bulgular: Kadınların gebelikte sigara kullanma oranı %11.6 (n=29) olarak bulunmuştur.
Kullanılan sigara sayısı incelendiğinde ise; %88’inin(n=220) gebeliğinde hiç sigara
kullanmadığı, %8(n=20) günde 1-5 adet, %3.2 (n=8) günde 6-10 adet, %0.8’inin (n=2) günde
11 adet ve üzeri sigara kullandığı belirlenmiştir. Sigara kullanımının gebe sağlığı üzerindeki
zararlı etkilerinin anneler tarafından ne seviyede bilindiği incelendiğinde; gebelerin %5.6’sının
(n=14) zararlarını bilmediği ve çoğunlukla %78.2’sinin (n=195) ise bebekte akciğer
problemlerine neden olacağını belirtmişlerdir. Anne adaylarının gebelikte sigaranın zararlı
etkileri konusunda bilgilerinin az olduğu görülmüştür.
Sonuç ve Öneriler: Gebelikte yüksek oranda sigara kullanımı tüm zararları etkilerine rağmen
halen devam etmektedir. Anne adaylarının gebelikte sigara tüketilmesinin anne /yeni doğan
sağlığı üzerine olumsuz etkileri konusunda bilgi düzeyleri halen yetersizdir. Bu konuda sağlık
personeline düşen görev antenatal bakımda sigara üzerine danışmanlık yapmak ve gebelikte
sigara kullanımını azaltmak olmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Sigara kullanımı, gebelik, yenidoğan ve anksiyete.
ABSTRACT
Information About The Factors Effecting The Habit of Smoking and Its
Harm on Pregnant Women
Objective: To study the habit of smoking in women in Kocaeli region and to reveal the effect of
smoking on the health of mother and newborn. Also, we aimed to reveal the relationship
between anxiety and smoking.
Materials and Methods: The study group was consisted of 250 women who lived in Kocaeli
region and were pregnant for at least 20 weeks. The study was conducted after
* Bu çalışma, 25- 27 Haziran 2008 (İstanbul) 7.Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresinde poster bildiri olarak sunulmuştur.
** Özel Acıbadem Hastanesi Doğumhane Ebesi
*** Yard. Doç. Dr. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölüm Başkanı
Yasamak direnmektir